[:ru]
ЗАКОН РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
О БЕЖЕНЦАХ
(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590, от 28.12.2012г.№919, от 26.07.2014г.№1124)
Настоящий Закон определяет основания и порядок призвания лиц, ищущих убежище беженцами в Республике Таджикистан, устанавливает экономические, социальные и правовые гарантии защиты прав и заданных интересов беженцев определяет правовой статус беженца.
Статья 1. Законодательство Республики Таджикистан о беженцах
(в редакции Закона РТ от 28.12.2012г.№919)
Законодательство Республики Таджикистан о беженцах основывается на Конституции Республики Таджикистан и состоит из настоящего Закона, других нормативных правовых актов Республики Таджикистан, а также международных правовых актов, признанных Таджикистаном (в редакции Закона РТ от 28.12.2012г. №919).
Статья 2. Основные понятия
(в редакции Закона РТ от 28.12.2012г. №919)
В настоящем Законе применяются следующие основные понятия:
– беженец – лицо, которое не является гражданином Республики Таджикистан и находится на её территории в силу вполне обоснованных опасений стать жертвой преследований в государстве своей гражданской принадлежности по признаку расы, религии, гражданства, национальности, принадлежности к определенной социальной группе или политических убеждений и которое не может либо не желает вследствие таких опасений пользоваться защитой этого государства или лицо, которое, не имея определенного гражданства и находясь в Республике Таджикистан вследствие подобных обстоятельств, не может или не желает вернутся в государство своего постоянного место жительства в силу таких опасений;
– лицо, ищущее убежище – иностранный гражданин или лицо без гражданства, которое покинуло страну своего гражданства или прежнего места жительства с намерением ходатайствовать о приобретении статуса беженца в Республике Таджикистан;
– место временного проживания – место временного расселения лиц, ищущих убежище, и членов их семей, ходатайствующих о признании их беженцами или признанных беженцами (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– временное удостоверение лица, ищущего убежище документ, подтверждающий личность и правовой статус лиц ищущих убежите ходатайствующих о признании их беженцами в Республике Таджикистан в соответствии с настоящим Законом (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– центр временного размещения – Специализированный центр органов внутренних дел для временного размещения лиц, ищущих убежище, и членов их семей, ходатайствующих о получении статуса беженца, на период проведения предусмотренных первичных мероприятий по идентификации и регистрации (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– проездной документ – документ, выдаваемый органом внутренних дел, лицам, признанным беженцами, для выезда за пределы Республики Таджикистан и въезда на территорию Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– удостоверение беженца – документ установленного образца, который подтверждает личность лиц, ищущих убежище, признанных беженцами в Республике Таджикистан;
– статус беженца – правовое положение (совокупность общих прав, свобод, обязанностей и законных интересов, определенные законодательством Республики Таджикистан) лиц, ищущих убежище, признанных беженцами в Республике Таджикистан;
Статья 3. Лица, не заслуживающие международной защиты, либо не нуждающиеся в ней
(в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124)
- Положения настоящего Закона не применяются в отношении лиц, ищущих убежище, и беженцев в следующих случаях:
– если имеются достаточные основания предполагать, что они совершили военные преступления или преступления против мира и безопасности человечества, предусмотренные международными правовыми актами, признанными Таджикистаном;
– если имеются достаточные основания предполагать, что они совершили тяжкие преступления неполитического характера за пределами Республики Таджикистан до прибытия на ее территорию;
– если имеются достаточные основания предполагать, что они виновны в совершении деяний, противоречащих цели и принципам Организации Объединенных Наций;
– если они пользуются защитой или помощью органов или учреждений Организации Объединённых Наций, кроме Управления Верховного Комиссара Организации Объединённых Наций по делам беженцев.
- Положения настоящего Закона не распространяется также на лиц, покинувших государство своей гражданской принадлежности (своего прежнего местожительства) по социальным и экономическим причинам вследствие голода, эпидемии или чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
Статья 3(1). Принципы работы с лицами, ищущими убежище, и беженцами
(в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124)
Работа с лицами, ищущими убежище, и беженцами основывается на следующих принципах:
– недискриминации;
– невысылки;
– воссоединения с семьей;
– конфиденциальности;
– приоритета защиты интересов уязвимых лиц (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
Статья 4. Органы государственного управления по вопросам беженцев
Органами государственного управления, обеспечивающими реализацию политики в отношении беженцев, являются:
– органы внутренних дел Республики Таджикистан;
– органы национальной безопасности Республики Таджикистан;
– органы иностранных дел Республики Таджикистан;
– местный исполнительный орган государственной власти(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590).
Статья 5. Полномочия и взаимодействие органов государственного управления
- Органы внутренних дел:
– координирует деятельность органов государственной власти по вопросам беженцев;
– осуществляет руководство и контроль деятельности подразделений соответствующих органов внутренних дел на местах (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– получает в установленном порядке и передает в территориальные органы по миграции информацию о политической, социально-экономической, санитарно – эпидемиологической обстановке в государстве гражданской принадлежности (прежнего местожительства) лица, ходатайствующего о признании его беженцем, а также информацию об изменениях паспортно-визового режима иностранных Государств и правилах пребывания лиц, ищущих убежище в Республике Таджикистан;
– представляет в Правительство Республики Таджикистан Положение об удостоверении беженца, формы бланков удостоверения беженца, проездного документа, а также предложения по совершенствованию нормативных правовых актов в данной сфере (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– создаёт для лиц, ищущих убежище, и членов их семей центры временного размещения и обеспечивает их деятельность (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– получает безвозмездно от физических и юридических лиц независимо от форм их собственности информацию, необходимую для осуществления проверки сведений, сообщенных лицом, ищущим убежище, ходатайствующим о признании его беженцем;
– содействует лицу, ходатайствующему о признании его беженцем или признанному беженцем, не достигшему возраста восемнадцати лет и прибывшему в Республику Таджикистан без сопровождения своих законных представителей, в получении сведений о наличии и месте проживания его родителей, либо иных законных представителей или родственников;
– предоставляет либо отказывает в предоставлении статуса беженца в Республике Таджикистан на основании решения совместной постояннодействующей комиссии по определению статуса беженца при органах внутренних дел (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124) ;
– проверяет и определяет по регистрационным документам лиц, ходатайствующих о признании их беженцами на предмет достоверности сведений о них(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590, от 26.07.2014г.№1124);
– выдает временное удостоверение лица, ищущего убежище (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– выдает удостоверение беженца, а также проездной документ установленного образца лицам, получившим статус беженца (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– осуществляет ежегодную перерегистрацию беженцев совместно с соответствующими подразделениями (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– принимает решение об утрате статуса беженца или о лишении статуса беженца в соответствии с настоящим Законам;
– взаимодействует с органами государственного управления, органами исполнительной власти на местах, физическими и юридическими лицами, независимо от формы их собственности по другим вопросам отнесенным к его компетенции;
– регистрирует и продлевает сроки регистрации лицам, ищущим убежище, и беженцам (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– оформляет и выдает лицам и членам их семей, признанным в установленном порядке беженцами, разрешение на временное проживание в установленном законами Республики Таджикистан порядке и продлевает сроки его действия;
– в случае необходимости проводит процедуру идентификации личности в отношении лиц, ходатайствующих о признании их беженцами и не имеющих документов, удостоверяющих их личность;
– проводит дактилоскопирование лиц, ходатайствующих о признании их беженцами(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590);
– осуществляет в пределах своей компетенции принудительное выдворение лиц, ищущих убежище, и беженцев в случае их отказа добровольно покинуть территорию Республики Таджикистан, в соответствии с законодательством Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Орган национальной безопасности Республики Таджикистан:
– в пределах своей компетенции представляют информацию Государственному органу по миграции предусмотренных статьями 3 и 7 настоящего Закона обстоятельств, у лиц, заявивших о желании быть признанными беженцами или ходатайствующих о признании их беженцами;
– по согласованию с Генеральной прокуратурой Республики Таджикистан, принимает решения по выдворению лиц, в отношении которых принято решение об отказе в регистрации ходатайства о предоставлении статуса беженца и получении статуса беженца, утрате и лишении статуса беженца совместно с членами их семей, не покинувшими в установленный срок территорию Республики Таджикистан;
– в установленном порядке задерживает при пересечении Государственной границы Республики Таджикистан в пунктах пропуска либо вне таковых, лиц ищущих убежище, не имеющих разрешения на въезд в Республику Таджикистан, но заявивших о желании быть признанными беженцами Республики Таджикистан по обстоятельствам, предусмотренным абзацем вторым статьи 2 настоящего Закона, и не позднее 72 часов обязан уведомить об этом соответствующие подразделения органов внутренних дел, соблюдая принцип невысылки (в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590, от 26.07.2014г.№1124).
- исключена (в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590)
- Орган внутренних дел Республики Таджикистан по письменному ходатайству Государственного органа по миграции регистрирует и продлевает срок действия регистрации лиц, в отношении которых решается вопрос о регистрации ходатайств о признании их беженцами и имеющих временные свидетельства о регистрации ходатайств;
– оформляет и выдает лицам и членам их семей, признанным в установленном порядке беженцами, разрешение на временное проживание в установленном законами Республики Таджикистан порядке и продлевает сроки его действия;
– в случае необходимости проводит процедуру идентификации личности в отношении лиц, ходатайствующих о признании их беженцами и не имеющих документов, удостоверяющих их личность;
– проводит дактилоскопирование лиц, ходатайствующих о признании их беженцами.
- исключена (в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590)
- Орган по охране Государственной границы Республики Таджикистан:
– во взаимодействии с подразделениями пограничных войск других государств, находящихся в Республике Таджикистан, в установленном законом порядке задерживает при пересечении Государственной границы Республики Таджикистан в пунктах пропуска, либо вне таковых лиц, ищущих убежище, не имеющих разрешения на въезд в Республику Таджикистан, но заявивших о желании быть признанными беженцами в Республике Таджикистан по обстоятельствам, предусмотренным абзацем вторым статьи 2 настоящего Закона, и не позднее 72 часов уведомляют об этом органы внутренних дел.
- Местные исполнительные органы государственной власти на местах:
– определяют места для временного поселения лиц, ходатайства которых о признании их беженцами зарегистрированы Государственным органом по миграции;
– оказывают помощь в интеграции лиц, признанных беженцами, с учетом наличия свободных рабочих мест и вакансий на рынке труда;
– представляют места для временного проживания лиц, признанных беженцами, не имеющих возможности самостоятельно поселиться.
Статья 6. Порядок обращения и рассмотрения ходатайства о признании беженцами лиц, ищущих убежище.
- Лица, желающие прибыть в Республику Таджикистан в поисках убежища, могут обратиться с ходатайством в дипломатические или консульские миссии Республики Таджикистан, находящиеся в стране их пребывания, о предоставлении статуса беженца;
- Лица, ищущие убежище, заявивших о намерении быть признанными беженцами не достигшие возраста восемнадцатилетного возраста, обязаны лично или через уполномоченного представителя обратится с ходатайством в письменной форме в нижеследующие органы (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124):
– в пункте пропуска Государственной границы Республики Таджикистан в органы по охране Государственной границы;
– лицо, законно находящееся на территории Республики Таджикистан, в силу возникших обстоятельств в стране его принадлежности, может в предусмотренном настоящим Законом порядке обратиться с ходатайством о получении статуса беженца (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– органы национальной безопасности, в Государственный орган по миграции при вынужденном незаконном пересечении Государственной границы Республики Таджикистан, в течение одних суток после перехода Государственной границы. При наличии обстоятельств, не зависящих от лиц, ищущих убежище и препятствующих их своевременному обращению с ходатайством о признании их беженцами, срок обращения может превышать двое суток, но не более чем на период существования возникших обстоятельств;
– в органы внутренних дел, в срок не позднее одного месяца, в случаях законного пребывания в Республике Таджикистан.
- Если лицо, ищущее убежище по состоянию здоровья не может лично заявить о желании, быть признанным беженцем, это может сделать его уполномоченный представитель, представив медицинский документ о состоянии здоровья представляемого.
- Лицо, вынужденное незаконно пересечь Государственную границу Республики Таджикистан, и заявившее о намерении быть признанным беженцем в Республике Таджикистан, задерживается подразделениями пограничных войск органов национальной безопасности без применения к нему санкций, установленных нормативными правовыми актами Республики Таджикистан за незаконный въезд в Республику Таджикистан или незаконное пребывание в Республике Таджикистан (в редакции Закона РТ от 28.12.2012г. №919, от 26.07.2014г.№1124).
- Подразделениями пограничных войск органов национальной безопасности в течение 72 часов уведомляют о желании лиц, ищущих убежище, быть признанными беженцами ближайший территориальный орган по миграции для рассмотрения вопроса о регистрации ходатайства(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590, от 26.07.2014г.№1124).
- Сведения о прибывших вместе с лицом, ищущим убежище, членах его семьи, не достигших возраста восемнадцатилетного возраста, заносятся в ходатайство одного из родителей, а при отсутствии родителей в ходатайство их законного представителя либо в ходатайство одного из членов их семьи, достигшего возраста восемнадцатилетного возраста и добровольно взявшего на себя ответственность за поведение, содержание и воспитание членов семьи, не достигших возраста восемнадцатилетного возраста (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- В случае прибытия на территорию Республики Таджикистан лиц, желающих быть признанными беженцами, не достигших возраста восемнадцатилетного возраста , без сопровождения законных представителей, государственный орган по миграции проводит их опрос и заполняет опросный лист. До принятия решения об определении правового положения указанных лиц принимаются меры по их передаче указанных лиц, органам опеки и попечительства Республики Таджикистан, в соответствии с настоящим Законом и другими нормативными правовыми актами Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 28.12.2012г. №919, от 26.07.2014г.№1124).
- Правовое положение лиц, ищущих убежище, признанных недееспособными и желающими быть признанными беженцами, определяется в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
- Рассмотрение ходатайств лиц, ищущих убежище, являющихся членами одной семьи, осуществляется в отношении каждого члена семьи, достигшего возраста восемнадцатилетного возраста в отдельности, с учетом требований настоящего Закона (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- В случае отсутствия обстоятельств, предусмотренных настоящим Законом, в отношении одного из членов семьи, достигшего возраста восемнадцатилетного возраста , в целях обеспечения воссоединение семьи, данный член семьи с его согласия также признаётся беженцем (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Решение о регистрации ходатайства лица о признании его беженцем, принимается совместной постояннодействующей комиссией по определению статуса беженца при органах внутренних дел , в течение десяти рабочих дней с момента подачи ходатайства по итогам анкетирования лиц, ищущих убежище, оформления опросного листа, на основе проведения индивидуальных собеседований, а также по результатам проверки достоверности полученных сведений о данном лице и прибывших с ним членов его семьи (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Сведения о членах семьи лиц, ищущих убежище, не достигших возраста восемнадцатилетного возраста, заносятся в свидетельстве одного из его родителей, а при отсутствии родителей – в свидетельство его законного представителя либо в свидетельство одного из членов его семьи, достигшего возраста восемнадцатилетного возраста и добровольно взявшего на себя ответственность за поведение, воспитание и содержание членов семьи, не достигших возраста восемнадцатилетного возраста (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Лицу, ищущему убежище, ходатайствующему о признании его беженцем, не достигшему возраста восемнадцатилетного возраста и прибывшему на территории Республики Таджикистан без сопровождения его законных представителей, с учетом мнения органов опеки и попечительства также может быть вручено свидетельство (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Свидетельство является основанием для регистрации в установленном порядке лица и членов его семьи, ходатайствующих о признании их беженцами, в органах внутренних дел по месту прибывания на срок рассмотрения ходатайства.
- В случае необходимости свидетельство является также основанием для получения лицом, ищущим убежище и членами его семьи направления на временное поселение.
- Совместная постояннодействующая комиссия по определению статуса беженца при органах внутренних дел состоит из представителей Исполнительного аппарата Президента Республики Таджикистан, органов внутренних дел, органов здравоохранения и социальной защиты населения, органов труда, миграции и занятости населения, органов национальной безопасности, органов иностранных дел. Порядок создания и деятельности совместной постояннодействующей комиссии по определению статуса беженца при органах внутренних дел определяется Правительством Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
Статья 7. Ограничение прав лиц, ищущих убежище, обратившихся с ходатайством о признании их беженцами
Права лиц, ищущих убежище, обратившихся с ходатайством о признании их беженцами, могут быть ограничены в случаях, предусмотренных законами и другими нормативными правовыми актами Республики Таджикистан в целях обеспечения защиты и национальной безопасности государства, охраны основ конституционного строя, защиты нравственности, здоровья, прав и свобод других лиц (в редакции Закона РТ от 28.12.2012г. №919).
Статья 8. Основания для отказа лицу, ищущему убежище, в предоставлении статуса беженца
(в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124)
Для отказа в предоставлении статуса беженца лицу, ищущему убежище, основанием служат следующие обстоятельства, если (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124):
– ходатайство лица является явно необоснованным или носит характер злоупотребления;
– выявлены исключающие положения, предусмотренные настоящим Законом;
– лицу, ранее было отказано в признании его беженцем, в связи с отсутствием обстоятельств, стать жертвой преследования при условии, что обстановка в государстве его гражданской принадлежности его прежнего местожительства со дня получения отказа и до дня подачи нового ходатайства не изменилась;
– лицо имеет гражданство третьего государства, защитой которого оно может воспользоваться, или имеет право на пребывание на законном основании на территории третьего государства, при отсутствии обоснованных опасении стать жертвой преследований в этом государстве;
– лицо прибыло непосредственно с территории третьей безопасной страны, где оно временно находилось до приезда в Республику Таджикистан и не подвергалось преследованиям, или могло в установленном порядке получить убежище или статус беженца (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– лицо покинуло государство своей гражданской принадлежности (своего прежнего местожительства) и не желает возвращаться в государство своей гражданской принадлежности (своего прежнего местожительства) из опасения понести в соответствии с законодательством данного государства наказание, за незаконный выезд за пределы его территории либо за совершенное в нем иное правонарушение;
– лицо было вынуждено незаконно пересечь Государственную границу Республики Таджикистан с намерением ходатайствовать о признании его беженцем и без уважительных причин не обратилось с ходатайством о своём желании быть признанным беженцем в порядке, предусмотренном настоящим Законом (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– лицо отказывается сообщить сведения о себе, либо сообщает о себе заведомо ложные сведения и (или) об обстоятельствах своего прибытия в Республику Таджикистан;
– лицо состоит в браке с гражданином (гражданкой) Республики Таджикистан и в соответствии с законодательством Республики Таджикистан имеет возможность получить разрешение на постоянное жительство в Республике Таджикистан;
– лицо имеет разрешение на постоянное жительство в Республике Таджикистан (вид на жительство).
Статья 9. Последствия отказа в предоставлении статуса беженца
(в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124)
- В случае, если лицу, ищущему убежище, отказано в предоставлении статуса беженца, органы внутренних дел в течение пяти рабочих дней со дня принятия решения об этом вручают или направляют ему уведомление с указанием причин отказа и порядка обжалования принятого решения, а также с разъяснением его дальнейшего правового положения и правового положения членов его семьи в Республике Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Органы внутренних дел информирует органы национальной безопасности о принятом окончательном решении, об отказе в регистрации ходатайства лица о признании его беженцем в Республике Таджикистан. Одновременно ходатайствует перед соответствующим органом о выдаче данному лицу выездной визы, дающий ему время для обжалования решения об отказе в регистрации его ходатайства о признании беженцем(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590).
- Лицо, подавшее в органы внутренних дел ходатайство о признании его беженцем и получивший уведомление об отказе в регистрации ходатайства, но не использующее право на обжалование данного решения, в соответствии с настоящим Законом обязано покинуть Республику Таджикистан совместно с членами своей семьи не позднее одного месяца со дня получения уведомления об отказе, при отсутствии у него иных законных оснований для пребывания в Республике Таджикистан.
Статья 10. Права и обязанности лиц, ищущих убежище, и членов их семей
(в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124)
- Лицо, ищущее убежище, и члены его семьи имеют следующие права (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124):
– получение информации о порядке признания их беженцами о своих правах и обязанностях в соответствии с настоящим Законом;
– проживание на время рассмотрения ходатайства в местах временного поселения по направлению органов по миграции, либо самостоятельное поселение в семье гражданина Республики Таджикистан или постоянно проживающего в Республике Таджикистан иностранного гражданина и лица без гражданства:
– экстренную медицинскую помощь в государственных органах здравоохранения;
– получение начального и среднего образования;
– получение социальной помощи в порядке, определенном Правительством Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– право на труд или предпринимательскую деятельность в соответствии с законодательством Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– подачу заявления о прекращения рассмотрения ходатайства.
- Лица, ищущие убежище, а также члены их семей обязаны (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124):
– отбыть к месту временного поселения в течение 72 часов после получения направления на временное поселение и по прибытии в течение трёх рабочих дней зарегистрироваться в местном органе внутренних дел, представив для этого личные документы(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590);
– сообщать органам внутренних дел о перемене места жительства на территории Республики Таджикистан и намерении выехать за пределы Республики Таджикистан в течение трёх рабочих дней (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– незамедлительно пройти обязательное медицинское освидетельствование, в порядке, определяемом органом здравоохранения и социальной защиты населения (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– сообщать органам по миграции достоверные сведения, необходимые для принятия решения по существу ходатайства;
– сообщать об изменении анкетных данных и места жительства в орган по миграции.
Статья 11. Порядок признания беженцами лиц, ищущих убежище
- Основания и порядок признания беженцем лица, ищущего убежище в Республике Таджикистан, определяются органами внутренних дел путем установления следующих требований (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124):
– итогов анкетирования лица, ищущего убежище, на основе проведения индивидуальных собеседований;
– достоверности полученных сведений о лице, ищущем убежище и прибывших с ним членах его семьи;
– обстоятельства прибытия в Республику Таджикистан:
– содержания представленных документов;
– объяснительных, оформленных надлежащим образом, если таковые имеются;
– иных документов;
- Рассмотрение ходатайства о признании лица беженцем осуществляется не позднее 3 месяцев со дня регистрации ходатайства органом внутренних дел. Срок действия регистрации также продлевается на этот же срок(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590).
- Срок рассмотрения ходатайства может быть продлён Государственным органом по миграции, при наличии сложностей с определением обоснованности имеющихся у заявителя опасений стать жертвой преследований, но не более 3 месяцев со дня регистрации ходатайства о признании беженцем.
- Процедура признания лица беженцем, может быть приостановлена на любом этапе, если в ходе рассмотрения ходатайства выясняется, что лицо сообщило о себе заведомо ложные сведения или совершило деяния, создающее угрозу национальной безопасности государства пребывания или нарушающее общественный порядок.
- Решение о признании лица беженцем, либо в отказе в признании его беженцем, принимается Государственным органом по миграции на основании заключения совместной постояннодействующей комиссии по определению статуса беженца при органах внутренних дел и представленного, с учетом проведенной процедуры, рассмотрении ходатайства и материалов личного дела лица, ищущего убежище (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Лицу, имущему убежище, признанному беженцем и достигшему восемнадцатилетного возраста, Государственным органом по миграции выдается удостоверение установленного образца в соответствии с <Инструкцией об удостоверении беженца>, утвержденной Правительством Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Лицу, признанному беженцем, достигшему возраста восемнадцатилетного возраста , прибывшему в Республику Таджикистан без сопровождения законного представителя, также может быть вручено удостоверение с учетом мнения органа опеки и попечительства (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Удостоверение, наряду с ходатайством органов внутренних дел, является основанием для получения разрешения на жительство на срок признания беженцем лица, признанного беженцем, и членов его семьи(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590).
- Лицо, ищущее убежище, признается беженцем на срок до 3 лет, на этот же срок ему выдается удостоверение беженца. При сохранении в государстве его гражданской принадлежности (либо прежнего местожительства) обстоятельств, вследствие которых оно стало жертвой преследования, срок признания беженцем и срок действия удостоверения беженца на основании решения совместной постояннодействующей комиссии по определению статуса беженца при органах внутренних дел продлевается на каждые последующие 3 года (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Орган внутренних дел информирует соответствующий орган о принятом окончательном решении об отказе в признании лица беженцем, снимает его с учета и ходатайствует о выдаче ему и членам его семьи выездной визы за пределы Республики Таджикистан(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590, от 26.07.2014г.№1124).
- Лицо получившее уведомление об отказе в признании беженцем, в соответствии с настоящим Законом, обязано покинуть Республику Таджикистан совместно с членами своей семьи не позднее одного месяца со дня получения уведомления об отказе, при отсутствии у данного лица иных законных основании для пребывания в Республике Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Лицо, которому было отказано в признании его беженцем, в связи со вновь открывшимися обстоятельствами имеет право на повторное ходатайство в органы внутренних дел о предоставлении ему статуса беженца в порядке, установленном настоящим Законом (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
Статья 12. Права и обязанности лица признанного беженцем
- Лицо, признанное беженцем, и прибывшие с ним члены его семьи, имеют право на:
– получение информации о своих правах и обязанностях, а также иной информации в соответствии с настоящим Законом;
– проживание в Республике Таджикистан на период признания беженцами, согласно перечня населённых пунктов, определяемого Правительством Республики Таджикистан;
Исключен (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– самостоятельное поселение в семье гражданина Республики Таджикистан, либо постоянно проживающего в Республике Таджикистан иностранного гражданина и лица без гражданства в соответствии с законодательством Республики Таджикистан;
Исключен (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– участие в программах интеграции, разрабатываемых Государственным органом по миграции;
– медицинскую помощь, трудоустройство, работу по найму или предпринимательскую деятельность, в соответствии с нормативными правовыми актами Республики Таджикистан если не установлен иной порядок (в редакции Закона РТ от 28.12.2012г. №919);
– получение начального и среднего образования;
– содействие Государственного органа по миграции в получении сведений о родственниках, проживающих в государстве гражданской принадлежности прежнего местожительства беженца;
– обращение в органы внутренних дел по месту своего пребывания в целях получения содействия в оформлении ему и членов его семьи проездных документов по согласованию с органами национальной безопасности Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– получение в органах внутренних дел по месту пребывания в установленном порядке разрешения на жительство и другие соответствующие документы;
– обращение с заявлением о предоставлении ему разрешения на постоянное место жительства в Республике Таджикистан по основаниям, не связанным со статусом беженца, или на приобретение гражданства Республики Таджикистан в соответствии с законодательством Республики Таджикистан;
– добровольное возвращение в государство своей гражданской принадлежности (своего прежнего местожительства);
– выезд в другое государство для жительства;
– получение финансовой и других видов помощи в порядке, определенном Правительством Республики Таджикистан;
– пользование иными правами, предусмотренными законодательством Республики Таджикистан для иностранных граждан и лиц без гражданства, постоянно проживающих в Республике Таджикистан.
- Лицо, признанное беженцем и прибывшие с ним члены его семьи, обязаны:
-соблюдать требования Конституции Республики Таджикистан, настоящий Закон и другие нормативные правовые акты Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 28.12.2012г. №919);
– при самостоятельном поселении не позднее трёх рабочих дней после получения удостоверения, зарегистрированных в органе внутренних дед по месту пребывания;
– после получения в Государственном органе по миграции направления на временное поселение, в срок не позднее трёх рабочих дней убыть в указанный населённый пункт и по прибытии в течение трёх рабочих дней зарегистрироваться в местном органе внутренних дел;
– в срок не позднее одной рабочей недели представить в Государственный орган по миграции, сведения об изменении фамилии, имени, состава семьи, семейного положения, о приобретении гражданства Республики Таджикистан или гражданства другого государства, о получении разрешения на постоянное жительство в Республике Таджикистан(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590);
– сообщать в Государственный орган по миграции о намерении переменить место пребывании в Республике Таджикистан, либо о выезде за пределы Республики Таджикистан;
– при смене места жительства, сняться с учета в органе внутренних дел, и в течение трех рабочих дней со дня прибытия на новое место жительства зарегистрироваться в органе внутренних дел по месту жительства(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590);
– проходить ежегодную перерегистрацию в сроки, установленных Государственным органом по миграции;
– исполнять иные обязанности, предусмотренные законодательством Республики Таджикистан для иностранных граждан и лиц без гражданства постоянно проживающих в Республике Таджикистан.
Статья 13. Прекращение статуса беженца и его лишение
(в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124)
- Статус беженца прекращается, если лицо (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124):
– получил разрешение на постоянное жительство в Республике Таджикистан;
– приобрел гражданство Республики Таджикистан или другого государства;
– выехал на постоянное жительство из Республики Таджикистан;
– не может отказаться от защиты государства своего постоянного места жительства, в связи с обстоятельством, по которым был признан беженцем, и эти обстоятельства более не существуют.
– вновь добровольно воспользовалось защитой страны гражданской принадлежности либо проживания (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124);
– добровольно вернулось в страну и принадлежности, которую ранее покинуло из-за опасности преследования (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Лицо, в следующих случаях лишается статуса беженца, если он:
– сообщил заведомо ложные сведения либо предъявил поддельные документы, послужившие основанием для признания его беженцем;
– создает угрозу национальной безопасности, основам конституционного строя, общественному порядку, здоровью и нравственности населения Республики Таджикистан.
– выявлено одно из обстоятельств, предусмотренных статьёй 3 настоящего Закона (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Решение о прекращении или о лишении статуса беженца принимается совместной постояннодействующей комиссией по определению статуса беженца при органах внутренних дел (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Уведомление о принятии совместной постояннодействующей комиссией по определению статуса беженца при органах внутренних дел решения о прекращении либо о лишении статуса беженца с указанием причин принятия этого решения и порядка обжалования вручается или направляется органами внутренних дел данному лицу не позднее пяти рабочих дней со дня принятия решения (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Орган внутренних дел информирует соответствующий орган о принятом решении об утрате лицом статуса беженца или о лишении лица статуса беженца, снимает его с учета и одновременно ходатайствует об оформлении визы на выезд его и членов его семьи из Республики Таджикистан(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590).
- В случае утраты статуса беженца или лишения статуса беженца, удостоверение сдаётся в органы внутренних дел и признаётся недействительным.
- Лицо, утратившее статус беженца или лишенное статуса беженца по обстоятельствам, предусмотренным частью первой и второй настоящей статьи, и не использующее право на обжалование данного решения, в соответствии с настоящим Законом, а также не имеющее иных законных оснований для пребывания в Республике Таджикистан, обязано покинуть Республику Таджикистан совместно с членами своей семьи не позднее одного месяца со дня получения уведомления об утрате статуса беженца, или о лишении статуса беженца.
- Лицо, утратившее статус беженца или лишенное статуса беженца по обстоятельствам, предусмотренным частью первой и второй настоящей статьи, и члены его семьи после окончательного решения теряют право на пользование жилым помещением, предоставленным органами исполнительной власти на местах для временного поселения.
Статья 14. Гарантии прав лиц ищущих убежище и признанных беженцами
- Лица, ищущие убежище, ходатайствующие о признании их беженцами, признанные беженцами, утратившие статус беженца или лишённые статуса беженца, не могут быть возвращены или высланы против их воли на территорию государства, где их жизни или свободе угрожает опасность преследований по расовым признакам, религиозным убеждениям, гражданству, принадлежности к определённой социальной группе или политическим убеждениями.
- Обстоятельства, указанные в пункте первом данной статьи, не распространяются на беженцев, рассматриваемых в силу уважительных причин, как угроза национальной безопасности страны, в котором они находятся или осужденных, вошедшим в силу приговором за совершение особенно тяжкого преступления и представляющих общественную угрозу для страны.
- Сведения о лицах, ходатайствующих о признании их беженцами, а также признанных беженцами, не могут быть представлены органам власти и общественным организациям государства их гражданской принадлежности (их прежнего местожительства) без их письменного согласия.
- Решения и действия (бездействие) органов государственного управления и должностных лиц, связанные с использованием настоящего Закона, могут быть обжалованы в вышестоящие органы и (или) суд.
- Срок подачи жалобы в вышестоящий орган или в суд не должен превышать одного месяца, со дня получения уведомления в письменной форме об отказе в регистрации ходатайства о признании беженцем, об утрате статуса беженца, о лишении статуса беженца. Подача жалобы в вышестоящий орган не исключает судебную жалобу. В случае жалобы в вышестоящий орган по истечению месячного срока, если лицом не был получен на неё ответ в письменной форме, то оно имеет право обратиться в суд.
- До принятия решения по жалобе лицо, подавшее жалобу и члены его семьи, пользуются правами и выполняют обязанности, предусмотренные настоящим Законом и другими нормативными правовыми актами Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124) .
При этом срок действия временного удостоверения лица, ищущего убежище, или удостоверения беженца продлевается органами внутренних дел на срок рассмотрения жалобы и принятия решения судебными органами. Одновременно, органами внутренних дел продлевается срок регистрации лица, ищущего убежище, или срок действия свидетельства беженца и разрешение на их проживание (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- При этом временное свидетельство о регистрации ходатайства о признании беженцем или удостоверение беженца продлеваются на срок принятия решения вышестоящим органом или судом. Одновременно по письменному ходатайству Государственного органа по миграции продлевается и срок регистрации лица в органах внутренних дел разрешения на жительство.
- Лицо, получившее уведомление об отказе в регистрации ходатайства о признании беженцем, об отказе в признании беженцем, об утрате статуса беженца или о лишении статуса беженца в соответствии с настоящим Законом и использовавшее право обжалования решения, в соответствии с настоящей статьей, обязано покинуть Республику Таджикистан совместно с членами своей семьи не позднее одного месяца со дня получения уведомления об отказе на жалобу при отсутствии иных законных оснований для пребывания в Республике Таджикистан.
Статья 15. Поселение лиц, ищущих убежище и признанных беженцами
- Поселение лиц, ищущих убежище, ходатайствующих о признании их беженцами и не имеющих возможности самостоятельно поселиться, осуществляется местный исполнительный орган государственной власти по месту нахождения соответствующего органа внутренних дел зарегистрировавшего ходатайство(в редакции Закона РТ от 12.01.2010г.№590).
- Для поселения лиц, ходатайствующих о признании их беженцами, могут создаваться центры временного размещения. Эти пункты создаются по предложению Государственного органа по миграции, по согласованию с соответствующими министерствами и ведомствами на основании решения Правительства Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- Распределение лиц, признанных беженцами и не имеющих возможности самостоятельно поселиться, осуществляется в соответствии с ежегодно устанавливаемой Правительством Республики Таджикистан квотой приёма беженцев для каждой области и района республики.
- Жилые помещения для временного поселения лиц, признанных беженцами, предоставляются председателями областей и районов в соответствии с установленной квотой по договору аренды, заключённому на срок признания их беженцами.
- Решение о предоставлении лицу, признанному беженцем, жилого помещения для временного поселения принимается соответствующими органами , установленном в соответствии с положением о пребывании беженцев в Республике Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
- В случае массового прибытия в Республику Таджикистан лиц, ищущих убежище, ходатайствующих о признании их беженцами по обстоятельствам, предусмотренным настоящим Законом, поселение и условия содержания этих лиц определяются Правительством Республики Таджикистан.
Статья 16. Финансирование, связанное с реализацией настоящего Закона
Финансирование затрат на приём, оказание помощи лицам, ходатайствующим о признании их беженцами и членам их семей, а также расходов, связанных с выдворением из Республики Таджикистан лиц, получивших отказ в признании их беженцами, утративших статус беженца, лишенных статуса беженца и членов их семей, осуществляется в порядке и размерах, определяемых Правительством Республики Таджикистан, а также за счет поступлений от международных организаций и других государств на основе договоров (соглашений), заключаемых Республикой Таджикистан и добровольных пожертвований физических и юридических лиц.
Статья 17. Международное сотрудничество по проблемам беженцев
Республики Таджикистан сотрудничает с другими государствами, с управлением Верховного Комиссариата Организации Объединенных Наций по делам беженцев и другими международными организациями в целях разрешения проблем беженцев.
Статья 18. Ответственность за нарушение требований настоящего Закона
(в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124)
Физические и юридические лица за нарушение требований настоящего Закона привлекаются к ответственности в порядке, установленном законодательством Республики Таджикистан (в редакции Закона РТ от 26.07.2014г.№1124).
Статья 19. О признании утратившим силу Закона Республики Таджикистан <О беженцах>.
Закон Республики Таджикистан от 20 июля 1994 года <О беженцах> (Ведомости Верховного Совета Республики Таджикистан, 1994г., №15-16, ст. 243; Ахбори Маджлиси Оли Республики Таджикистан, 1997г., №9, ст. 117, 2001г., №4, ст.182) считать утратившим силу.
Президент
Республики Таджикистан Э.РАХМОНОВ
г. Душанбе,
от 10 мая 2002 года, № 50
ПОСТАНОВЛЕНИЕ Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли Республики Таджикистан
О принятии Закона Республики Таджикистан <О беженцах> и введении его в действие
Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли Республики Таджикистан постановляет:
- Принять Закон Республики Таджикистан <О беженцах>.
- Настоящий Закон ввести в действие после его официального опубликования.
3.Правительству Республики Таджикистан:
-представить в Маджлиси намояндагон Маджлиси Оли Республики Таджикистан предложения о приведении действующего законодательства Республики Таджикистан в соответствие с настоящим Законом и привести свои решения в соответствие с Законом Республики Таджикистан <О беженцах>.
Председатель
Маджлиси намояндагон Маджлиси
Оли Республики Таджикистан С. ХАЙРУЛЛОЕВ
г. Душанбе, 13 февраля 2002 года, № 533
ПОСТАНОВЛЕНИЕ Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан
О Законе Республики Таджикистан <О Беженцах>
Рассмотрев Закон Республики Таджикистан <О беженцах>, Маджлиси Милли Маджлиси Оли Республики Таджикистан постановляет:
Одобрить Закон Республики Таджикистан <О беженцах>.
Председатель
Маджлиси Милли Маджлиси
Оли Республики Таджикистан М.УБАЙДУЛЛОЕВ
г. Душанбе, 23 апреля 2002 года, № 262[:en]LAW OF THE REPUBLIC OF TAJIKISTAN
ON REFUGEES
(Bulletin of the Supreme Assembly of the Republic of Tajikistan, 2002, 4, Part 1, Art. 305; 2010, # 1, Art. Shall 28.12.12s.№ 919)
This law principles and procedures of asylum-seekers, as well as to determine the legal status of refugees, is determined by economic, social, legal and safeguards their interests.
Article 1. Legislation on Refugees
Legislation on refugees based on the Constitution of the Republic of Tajikistan, the present Law, other legislative acts of the Republic of Tajikistan, as well as legal documents ʙajnalmilale that is recognized. (PFA 28.12.12s.№ 919)
Article 2. Basic Concepts
In this Act, the following definitions:
-gureza – a person who is not a citizen of the Republic of Tajikistan, through its territory and has therefore fully justified reasons in the country of his citizenship by race, religion, nationality, membership of a particular social group or political persecution faced, from the effects of this reasons can not or does not want to use the protection of that country, or a person who has no citizenship, and therefore such cases in the country and due to the existence of such a state can not or does not want to risk stops Permanent begins to return;
-must seeker is a foreign citizen or stateless person, who left his nationality or former habitual residence with the intention to apply for refugee status in the Republic of Tajikistan;
temporary residence sites (Center) is a place of temporary residence of asylum-seekers, members of their families, who are considered at their refugee application or refugees, who are not able mustaqilonasokin in the Republic of Tajikistan;
-şahodatnomai request temporary registration document confirming the identity of asylum-seekers and their legal status, according to this law to submit a request to be recognized as a refugee in the Republic of Tajikistan;
-şahodatnomai refugees – defined sample document that confirms the identity of the asylum seeker in the Republic of Tajikistan;
refugee body – the legal status (a set of common rights, freedoms, obligations and legal interests defined by law) and asylum seekers, who are considered refugees in the Republic of Tajikistan.
Article 3. Restrictions on the granting of refugee status in the Republic of Tajikistan
1.Muqarraroti this law is not applicable to the following seeker:
– those with respect to whom there are valid arguments, which are estimated to commit crimes against peace, war crimes or crimes against humanity by them, in accordance with the interpretation that this act signed to the international acts in order to take action against these crimes , has been given; (PFA 28.12.12s.№ 919)
– those with respect to whom there are sufficient grounds, that by them outside the territory of the Republic of Tajikistan have committed a serious crime of political character prior to arrival here and have submitted an application for refugee status;
– those that are available with respect about the potential belonging to its citizenship, international terrorist organizations or drug mafia structures;
– those with respect to whom there are sufficient grounds, which is estimated by the commission of acts contrary to the purposes and principles of the United Nations, the Organization for Security and Cooperation in Europe;
– those who use the assistance or protection from the authorities or institutions of the United Nations, the Organization for Security and Cooperation in Europe, apart from the office of the UN High Commissioner for Refugees.
This 2.Qonuni also have to apply to persons who have their citizenship (their former residence) for economic reasons, as a result of hunger, epidemics or natural emergencies and disasters have left.
Article 4. The state authorities on refugee issues
public administration bodies, which provides for the implementation of the policy with respect to refugees, are as follows:
– Internal Affairs of the Republic of Tajikistan;
– The national security authorities of the Republic of Tajikistan;
– Foreign Affairs of the Republic of Tajikistan;
– local authorities. (RT 12.01.2010s, 590).
Article 5. Authority and cooperation between government bodies
Interior 1.Maqomoti:
activity coordinated by the state authorities on the issue of refugees;
– to manage and monitor the activities of the relevant bodies and identify them with their commands authority (functions, obligations, rights and responsibilities); (RT 12.01.2010s, 590).
-tiʙqi established procedures for information on political situation[:tj]
ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
ДАР БОРАИ ГУРЕЗАҲО
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2002, №4, қисми 1, мод. 305; соли 2010, №1, мод. ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
Қонуни мазкур асосҳо ва тартиби дар Ҷумҳурии Тоҷикистон гуреза донистани шахсони паноҳҷўянда, инчунин мақоми ҳуқуқии гурезаҳоро муайян намуда, кафолатҳои иқтисодӣ, иҷтимоӣ, ҳуқуқӣ ва манфиатҳои онҳоро муқаррар мекунад.
Моддаи 1. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи гурезаҳо
Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи гурезаҳо ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонун мазкур, дигар санадҳои меъёрию ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилале, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат мебошад. (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
Моддаи 2. Мафҳуми асосӣ
Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд:
-гуреза – шахсе, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон набуда, дар қаламрави он қарор дорад ва бинобар сабабҳои комилан асосноки дар давлати мансубияти шаҳрвандии худ бо аломатҳои нажодӣ, эътиқоди динӣ, шаҳрвандӣ, мансубият ба гурўҳи муайяни иҷтимоӣ ё эътиқоди сиёсӣ дучори таъқиб гашта, аз таъсири ин сабабҳо наметавонад ё намехоҳад аз ҳимояи он давлат истифода намояд, ё шахсе, ки шаҳрвандии муайян надошта, бинобар чунин ҳолатҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор дорад ва бо сабаби мавҷуд будани ҳамин гуна хавф наметавонад ё намехоҳад ба давлати истиқомати доимии худ баргардад;
-шахси паноҳҷўянда- шаҳрванди хориҷӣ ё шахси бешаҳрванде, ки давлати шаҳрвандии худ ё ҷои истиқомати пештараашро бо мақсади пешниҳод намудани дархост барои гирифтани мақоми гуреза дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тарк намудааст;
-ҷои зисти муваққатӣ (марказ) – ҷои сукунати муваққатии шахсони паноҳҷўянда, аъзои оилаҳои онҳо, ки дар хусуси гуреза дониста шуданашон дархост пешниҳод намуда ё гуреза дониста шудаанд, ки имконияти дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мустақилонасокин шуданро надоранд;
-шаҳодатномаи муваққатии бақайдгирии дархост – ҳуҷҷати тасдиқкунандаи шахсияти шахсони паноҳҷўянда ва вазъи ҳуқуқии онҳо, ки мувофиқи Қонуни мазкур ҷиҳати дар Ҷумҳурии Тоҷикистон гуреза дониста шуданашон дархост пешниҳод мекунанд;
-шаҳодатномаи гуреза – ҳуҷҷати намунааш муқарраргардида, ки шахсияти шахсони паноҳҷўяндаи дар Ҷумҳурии Тоҷикистон гуреза донисташударо тасдиқ менамояд;
-мақоми гуреза – вазъи ҳуқуқии (маҷмўи ҳуқуқҳои умумӣ, озодиҳо, ўҳдадориҳо ва манфиатҳои қонунии муайяннамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон) шахсони паноҳҷўянда, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон гуреза дониста шудаанд.
Моддаи 3. Маҳдудиятҳо оид ба додани мақоми гуреза дар Ҷумҳурии Тоҷикистон
1.Муқаррароти Қонуни мазкур нисбати шахсони паноҳҷўяндаи зерин татбиқ намегардад:
-ба онҳое, ки нисбаташон далелҳои асосноке мавҷуданд, ки аз ҷониби онҳо содир намудани ҷиноятҳои муқобили сулҳ, ҷиноятҳои ҳарбӣ ё ҷиноятҳо бар зидди инсоният тахмин карда мешаванд, тибқи тафсире, ки ба ин кирдор дар санадҳои байналмилалии бо мақсади андешидани чора нисбати ин ҷиноятҳо ба имзорасида, дода шудааст; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
-ба онҳое, ки нисбаташон асосҳои кофие мавҷуданд, ки аз ҷониби онҳо берун аз ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон содир намудани ҷинояти вазнини характери сиёсӣ надошта пеш аз ба ин ҷо омадан тахмин меравад ва дар хусуси гуреза донистани худ дархост пешниҳод кардаанд;
-ба онҳое, ки нисбаташон дар хусуси мансубияти эҳтимолӣ ба мақомоти махсуси давлати мансубияти шаҳрвандии худ, ташкилотҳои байналмилалии террористӣ ё сохторҳои мафиозии маводи мухаддир маълумот мавҷуд аст;
-ба онҳое, ки нисбаташон асосҳои кофие мавҷуданд, ки аз ҷониби онҳо содир намудани кирдори хилофи мақсад ва принсипҳои Созмони Милали Муттаҳид, Созмони амнияту ҳамкорӣ дар Аврупо тахмин карда мешавад;
-ба онҳое, ки аз ҳимоя ё кўмаки мақомот ё муассисаҳои Созмони Милали Муттаҳид, Созмони амнияту ҳамкорӣ дар Аврупо, ғайр аз идораи Комиссари Олии Созмони Милали Муттаҳид оид ба гурезаҳо, истифода мебаранд.
2.Қонуни мазкур ҳамчунин ба шахсоне татбиқ намегардад, ки давлати мансубияти шаҳрвандии худро (маҳалли истиқомати пештараи худро) бинобар сабабҳои иқтисодӣ дар натиҷаи гуруснагӣ, эпидемия ё ҳолатҳои фавқулоддаи табиӣ ва хусусияти техногенӣ дошта тарк намудаанд.
Моддаи 4. Мақомоти идораи давлатӣ оид ба масъалаҳои гурезаҳо
Мақомоти идораи давлатӣ, ки татбиқи сиёсатро нисбати гурезаҳо таъмин мекунанд, инҳоянд:
– мақомоти корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
– мақомоти амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
– мақомоти корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
– мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
Моддаи 5. Ваколат ва ҳамкории мақомоти идораи давлатӣ
1.Мақомоти корҳои дохилӣ:
-фаъолияти мақомоти идораи давлатиро оид ба масъалаи гурезаҳо ҳамоҳанг месозад;
-ба фаъолияти мақомоти дахлдори корҳои дохилӣ роҳбарӣ ва назорат менамояд ва бо фармонҳои худ ваколатҳои (вазифаҳо, ўҳдадориҳо, ҳуқуқ ва масъулияти) онҳоро муайян менамояд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-тибқи тартиби муқарраргардида маълумотро дар хусуси вазъи сиёсӣ, иҷтимоию иқтисодӣ, санитарию эпидемиологӣ дар кишвари мансубияти шаҳрвандии (маҳалли истиқомати пештараи) шахси дар хусуси гуреза дониста шудан дархост карда, инчунин маълумотро оид ба тағйирот дар низоми шиносномавию раводидии (визавии) давлатҳои хориҷӣ ва қоидаҳои истиқомати шахсони паноҳҷўянда дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мегирад ва ба мақомоти дахлдори корҳои дохилӣ ирсол менамояд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-барои тасдиқ ба Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон номгўи давлатҳоеро, ки истиқомати муваққатӣ дар онҳо қабл аз омадан ба Ҷумҳурии Тоҷикистон барои рад гардидани бақайдгирии дархост дар хусуси гуреза донистан ва рад намудани гуреза донистан асос мебошад, низомномаи шаҳодатномаи гуреза, шакли бланкҳои шаҳодатномаҳои намунаашон муқарраргардидаи гуреза, нуқтаҳои ҷойгиронии муваққатӣ ва номгўи маҳалҳои аҳолинишине, ки истиқомати муваққатӣ дар онҳо ба шахсони паноҳҷўянда ва гурезаҳо манъ аст, санадҳои меъёрию ҳуқуқии ба салоҳияти мақомоти корҳои дохилӣ марбутбуда пешниҳодот таҳия менамояд; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
-барои шахсони паноҳҷўянда, ки оид ба гуреза донистани онҳо дархост пешниҳод намудаанд, марказҳои зисти муваққатӣ ташкил менамояд;
-аз шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ сарфи назар аз шакли моликият ба тарзи ройгон иттилоотеро мегирад, ки барои тафтиши маълумоти пешниҳоднамуда оид ба дархости шахси паноҳҷўянда дар хусуси гуреза донистанаш зарур мебошад; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
-ба шахсе, ки дар хусуси гуреза дониста шудан дархост намудааст ё гуреза донисташуда, ки ба синни ҳаждаҳсолагӣ нарасидааст ва бе ҳамроҳии намояндаи қонунии худ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон омадааст, дар дастрас намудани маълумот оид ба мавҷуд будан ва ҷои истиқомати падару модар, ё дигар намояндагони қонунӣ, ё хешовандонаш ёрӣ мерасонад; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
-дар асоси қарори комиссияи мақомоти корҳои дохилӣ оид ба муайян намудани мақоми гуреза ва ҳуҷҷатҳое, ки аз мақомоти дахлдори корҳои дохилӣ бо дархост дар хусуси гуреза донистан гирифта шудаанд, дар бораи гуреза донистани шахс қарор қабул менамояд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-дар асоси ҳуҷчатҳои бақайдгирии шўъбаҳои раводид ва бақайдгирӣ шахсонеро, ки барои гуреза дониста шудан дархост пешниҳод намудаанд, санҷида, дурустии маълумоти додаи онҳоро муайян менамояд;
-шаҳодатномаи муваққатии бақайдгирии дархостро медиҳад;
-ба шахсоне, ки мақоми гуреза гирифтаанд, шаҳодатномаи гурезаи намунааш муқарраршуда медиҳад;
-азнавбақайдгирии ҳарсолаи гурезаҳоро анҷом медиҳад;
-мувофиқи муқаррароти Қонуни мазкур дар хусуси аз даст додани мақоми гуреза ё дар бораи маҳрум намудан аз мақоми гуреза қарор қабул менамояд;
-бо мақомоти идораи давлатӣ, мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва шахсони воқеї ва ҳуқуқӣ сарфи назар аз шакли моликияташон оид ба масъалаҳои дигаре, ки ба салоҳияти он вогузор гардидаанд, ҳамкорӣ мекунад; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
– шахсоне, ки нисбати онҳо масъалаи бақайдгирии дархост дар хусуси гуреза дониста шуданашон баррасӣ мегардад ва шахсони шаҳодатномаи муваққатии бақайдгирии дархостдоштаро ба қайд гирифта, мўҳлати амали қайди онҳоро дароз мекунад;
– барои шахсоне, ки мувофиқи тартиби муқарраргардида гуреза дониста шудаанд ва аъзои оилаи онҳо мувофиқи тартиби муқаррарнамудаи қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозати муваққатии зистро ба расмият дароварда, ба онҳо месупорад ва мўҳлати амали онро дароз мекунад;
– ҳангоми зарурат расмиёти айниятгардонии (идентификатсияи) шахсияти онҳоеро, ки барои гуреза дониста шудан дархост намудаанд ва ҳуҷҷати тасдиқкунандаи шахсият надоранд, анҷом медиҳад;
– дактилоскопияи (нақши панҷаҳо) шахсонеро, ки барои гуреза дониста шудан дархост намудаанд, анҷом медиҳад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
2.Мақомоти амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон: (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-дар доираи салоҳияти худ оид ба ҳолатҳои пешбининамудаи моддаҳои 3 ва 7 Қонуни мазкур доир ба шахсони паноҳҷўянда, ки изҳори хоҳиши гуреза дониста шудан намудаанд ё дар хусуси гуреза дониста шуданашон дархост кардаанд, ба мақомоти корҳои дохилӣ маълумот пешкаш менамояд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-дар мувофиқа бо Прокуратураи генералии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи хориҷ кардани шахсоне, ки нисбати онҳо қарори ниҳоӣ дар хусуси рад намудани бақайдгирии дархости гуреза донистани онҳо, дар хусуси рад намудани гуреза донистан, дар бораи беэътибор донистани мақоми гуреза ё маҳрум намудан аз мақоми гуреза ва аъзои оилаи онҳо, ки аз Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мўҳлати муқарраргардида нарафта бошанд, қарор қабул мекунад;
-хориҷ кардани шахсонеро, ки нисбати онҳо дар бораи хориҷ карда шуданашон қарор кабул шудааст, амалӣ менамояд, дар сурате, ки хориҷшавандагон дар мўҳлати як ҳафтаи баъди қабули қарор дар ин бора ба мақомоти болоӣ ё ба суд шикоят накарда бошанд;
-мувофиқи тартиби муқарраргардида ҳангоми убури Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз гузаргоҳҳо ё берун аз онҳо шахсони паноҳҷўяндаро, ки барои ворид шудан ба Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозатнома надоранд, вале бинобар ҳолатҳои пешбининамудаи сархати дуюми моддаи 2 Қонуни мазкур дар Ҷумҳурии Тоҷикистон гуреза дониста шуданро изҳор намудаанд, бозмедорад ва дар мўҳлати на дертар аз 72 соат дар ин бора ба мақомоти корҳои дохилӣ хабар медиҳад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
3.Мақомоти корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон:
-дар музокирот, таҳия ва омодасозии лоиҳаҳои аҳдномаю созишномаҳо ва ворид намудани пешниҳодот оид ба бастани онҳо байни Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар давлатҳо дар масъалаи гурезаҳо иштирок менамояд;
-вазъи сиёсӣ, иҷтимоию иқтисодӣ, санитарию эпидемиологиро дар ин ё он кишвари мансубияти шахсони паноҳҷўянда, оид ба гуреза дониста шудан дархост намудаанд, таҳлил намуда, ҳамоҳанг месозад ва дар ин хусус маълумот пешниҳод менамояд;
-дар бораи тағйиротҳои шиносномавию раводидӣ (визавӣ) ва қоидаҳои зист дар кишварҳои хориҷӣ маълумот тайёр менамояд;
-ҷараёни иҷрои аҳдномаи байналмилалӣ ва шартномаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистонро оид ба масъалаҳои гурезаҳо назорат менамояд;
-якҷоя бо дигар мақомоти ваколатдор масъалаҳои ҳолати ҳуқуқии шахсони паноҳҷўяндаро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон баррасӣ менамояд;
-барои шахсоне, ки мувофиқи тартиби муқарраргардида гуреза дониста шудаанд ва аъзои оилаи онҳо ҳуҷҷатҳои хориҷ шудан аз Ҷумҳурии Тоҷикистон ва баргаштан ба Ҷумҳурии Тоҷикистонро мувофиқи тартиби муқаррарнамудаи қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиб дода, ба онҳо месупорад ва мўҳлати амали онҳоро дароз мекунад;
-дар доираи ваколатҳои худ ва иҷрои талаботи Қонуни мазкур, таъмини аз Ҷумҳурии Тоҷикистон хориҷ кардани шахсоне, ки гуреза донистани онҳо рад шудааст, аз мақоми гуреза маҳрум гардида ё мақоми гурезаро аз даст додаанд, мусоидат менамояд.
4.Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ: (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-ҷои сукунати муваққатии шахсонеро, ки дархости гуреза донистани онҳо аз ҷониби мақомоти корҳои дохилӣ ба қайд гирифта шудааст, муайян мекунанд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-ба ҳамгироии шахсони гуреза дониста шуда, бо назардошти мавҷуд будани ҷойҳои холии корӣ ва вазифаҳои ишғолнагардида дар бозори меҳнат кўмак мерасонанд;
-ба шахсони гуреза донисташуда, ки имконияти мустақилона сокин шудан надоранд, барои истиқомати муваққатӣ ҷойи зист пешниҳод мекунанд.
Моддаи 6. Тартиби муроҷиат ва баррасии дархост дар бораи гуреза донистани шахсони паноҳҷўянда
1.Шахсе ки хоҳиши дар Ҷумҳурии Тоҷикистон паноҳ ҷустан дорад, метавонад ба намояндагиҳои дипломатӣ ё консулии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давлати сукунати вай бо дархост оид ба гирифтани мақоми гуреза муроҷиат намояд.
2.Шахси паноҳҷўянда, ки изҳори хоҳиши гуреза дониста шудан намуда, ба синни ҳаждаҳсолагӣ расидааст, ўҳдадор аст шахсан ё ба воситаи намояндаи ваколатдоршуда ба мақомоти зерин бо дархости хаттӣ муроҷиат намояд:
-дар гузаргоҳи Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мақомоти амнияти миллӣ ва мақомоти корҳои дохилӣ дар сурати убури иҷбории ғайриқонунии Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давоми як шабонарўз аз лаҳзаи убури Сарҳадидавлатӣ. Дар сурати ҷой доштани ҳолатҳои аз шахсони паноҳҷўянда вобаста набуда, ки барои сари вақт бо дархост оид ба гуреза дониста шудани ў муроҷиат намуданаш монеъ мешаванд, мўҳлати муроҷиат метавонад аз ду шабонарўз зиёд бошад, вале на бештар аз давраи ҷой доштани ҳолатҳои бамиёномада; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
-ба мақомоти корҳои дохилӣ дар ҳолатҳои ба таври қонунӣ омадан ба Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мўҳлати на дертар аз як моҳ. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
3.Агар шахси паноҳҷўянда бинобар вазъи саломатӣ имкони шахсан дар хусуси гуреза дониста шудан муроҷиат кардан надошта бошад, ин корро метавонад намояндаи ваколатдори ў бо пешниҳоди ҳуҷҷати тиббӣ оид ба вазъи саломатии пешниҳодшаванда анҷом диҳад.
4.Шахсе, ки Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро иҷборан ғайриқонунӣ убур намудааст ва дар хусуси дар Ҷумҳурии Тоҷикистон гуреза дониста шудан изҳори хоҳиш кардааст, бе истифодаи чораҳои ҷазои муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон нисбати ў барои ғайриқонунӣ ворид шудан ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ё ғайриқонунӣ қарор доштан дар Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби ҷузъу томҳои қўшунҳои сарҳадӣ ё мақомоти амнияти миллӣ боздошт мешавад. (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
5.Ҷузъу томҳои қушунҳои сарҳадӣ ва мақомоти амнияти миллӣ дар хусуси хоҳиши шахсони паноҳҷўянда барои гуреза дониста шудан ба наздиктарин мақомоти дахлдори корҳои дохилӣ барои баррасии масъалаи бақайдгирии дархост дар муддати 72 соат хабар медиҳанд. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
6.Маълумот дар бораи аъзои оилаи шахсони паноҳҷўяндаи ба синни шонздаҳсолагӣ нарасида, ки ҳамроҳи ў омадаанд, ба дархости падар ё модар, дар сурати набудани падару модар ба дархости намояндаи қонунии онҳо ё ба дархости яке аз аъзои оилаи онҳо, ки ба синни ҳаждаҳсолагӣ расидааст ва ихтиёран масъулияти ахлоқу тарбия ва нигоҳубини аъзои оилаи синнашон ба шонздаҳ нарасидаро ба зиммаи худ гирифтааст, ворид карда мешавад. (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
7.Дар ҳолати бе ҳамроҳии намояндаи қонунӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид шудани шахсоне, ки ба синни шонздаҳсолагӣ нарасидаанд ва хоҳиши гуреза дониста шуданро изҳор намудаанд, мақомоти корҳои дохилӣ бо онҳо пурсиш гузаронида, варақаи пурсишнома пур мекунад. То қабули қарор оид ба муайян намудани вазъи ҳуқуқии онҳо мувофиқи Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ба мақомоти васоят ва парастории Ҷумҳурии Тоҷикистон супурдани ин шахсон тадбирҳо андешида мешаванд. (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
8.Вазъи ҳуқуқии шахсони паноҳҷўянда, ки ғайри қобили амал дониста шудаанд ва хоҳиши гуреза дониста шуданро доранд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян карда мешавад.
9.Баррасии дархости шахсони паноҳҷўянда, ки аъзои як оила мебошанд, нисбат ба ҳар як узви ба синни шонздаҳсолагӣ расидаи оила, дар алоҳидагӣ бо назардошти талаботи Қонуни мазкур анҷом дода мешавад.
10.Дар сурати ҷой надоштани ҳолатҳои пешбининамудаи Қонуни мазкур нисбати яке аз аъзои ба синни шонздаҳсолагӣ расидаи оила, бо мақсади таъмини муттаҳидшавии оила ин узви оила низ бо хоҳиши ў гуреза дониста мешавад.
11.Қарор дар бораи бақайдгирии дархости шахс, дар хусуси гуреза донистани ў аз ҷониби комиссияи мақомоти корҳои дохилӣ оид ба муайян намудани мақоми гуреза дар мўҳлати даҳ рўзи корӣ пас аз лаҳзаи пешниҳод гардидани дархост тибқи натиҷаҳои тартиб додашудаи анкетавии шахси паноҳҷўянда, тартиб додани варақаи баёнот дар асоси доир намудани сўҳбати инфиродӣ, инчунин тибқи натиҷаҳои тафтиши дурустии маълумотҳои бадастомада дар бораи ин шахс ва аъзои оилаи ў, ки ҳамроҳаш омадаанд, қабул карда мешавад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
12.Ба шахсе, ки дархости ў дар хусуси гуреза дониста шуданаш ба қайд гирифта шудааст, шаҳодатномаи муваққатии бақайдгирии дархост (минбаъд шаҳодатнома) дода мешавад, ки ҳуҷҷати тасдиқкунандаи шахсияти ў мебошад.
13.Маълумот дар бораи аъзои оилаи ба синни шонздаҳсолагӣ нарасидаи шахсони паноҳҷўянда, ба шаҳодатномаи падар ва модар, дар сурати набудани волидайн – ба шаҳодатномаи намояндаи қонунии онҳо ё ба шаҳодатномаи яке аз аъзои оилаи онҳо, ки ба синни ҳаждаҳсолагӣ расидааст ва ихтиёран масъулияти ахлоқу тарбия ва нигоҳубини аъзои оилаи синнашон ба шонздаҳ нарасидаро ба зиммаи худ гирифтааст, сабт карда мешавад. (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
14.Ҳамчунин ба шахси паноҳҷўяндаи ба синни шонздаҳсолагӣ нарасида, ки бе ҳамроҳии намояндаи қонунӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид шудааст ва дар хусуси гуреза дониста шудан дархост пешниҳод намудааст, бо назардошти таклифҳои мақомоти васоят ва парасторӣ метавонад шаҳодатнома супурда шавад.
15.Шаҳодатнома барои бо тартиби муқарраргардида дар мақомоти корҳои дохилии ҷои истиқомат ба қайд гирифтани шахс ва аъзои оилаи ў, ки дар хусуси гуреза дониста шудан дархост пешниҳод намудаст, дар мўҳлати дида баромадани дархост асос мегардад.
16.Шаҳодатнома ҳамчунин дар сурати зарурат барои сукунати муваққатӣ роҳхат гирифтани шахси паноҳҷўянда ва аъзои оилаи ў асос мебошад.
Моддаи 7. Маҳдудкунии ҳуқуқҳои шахсони паноҳҷўянда, ки дар хусуси гуреза донистан дархост пешниҳод намудаанд
Ҳуқуқҳои шахсони паноҳҷўяндае, ки дар хусуси гуреза донистан дархост пешниҳод намудаанд, мумкин аст танҳо дар ҳолатҳои пешбининамудаи қонунҳо ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, бо мақсади таъмини ҳимоя ва амнияти давлат, ҳифзи асосҳои сохти конститутсионӣ, ахлоқ, саломатии аҳолӣ, ҳуқуқ ва озодиҳои дигар шахсон маҳдуд карда шаванд. (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
Моддаи 8. Асос барои рад намудани бақайдгирии дархост дар хусуси гуреза донистан
Барои рад намудани бақайдгирии дархост дар хусуси гуреза донистани шахси паноҳҷўянда ва рад намудани гуреза донистанаш, ҳолатҳои зерин асос мешаванд, агар:
-дархости шахс комилан беасос бошад ё хусусияти сўиистифода дошта бошад;
-ҳолатҳои истиснокунандаи тартиби пешбининамудаи Қонуни мазкур ошкор гарданд;
-дархости шахс пештар дар бораи гуреза дониста шудани ў бинобар мавҷуд набудани ҳолатҳои хавфи дучории таъқиб гаштан рад шуда бошад, дар сурате, ки вазъият дар кишвари мансубияти шаҳрвандии ў (маҳалли истиқомати пештараи ў) аз рўзи радия гирифтан то рўзи пешниҳоди дархости нав тағйир наёфта бошад;
-шахс шаҳрванди давлати сеюме бошад, ки метавонад аз ҳимояи он истифода намояд ё ҳуқуқ дорад дар асоси қонунӣ дар қаламрави кишвари сеюм бе хавфи дучори таъқиб шудан дар ин кишвар истиқомат кунад;
-шахс бевосита аз қаламрави дигар давлате омада бошад, ки то ворид шудан ба Ҷумҳурии Тоҷикистон муваққатан дар қаламрави он таҳти таъқиб қарор надошт ё метавонист мувофиқи тартиби муқарраргардида паноҳгоҳ ё мақоми гуреза гирад;
-шахс давлати мансубияти шаҳрвандии (маҳалли истиқомати пештараи) худро бинобар хавфи ҷазо гирифтан мутобиқи қонунгузории ин давлат барои ғайриқонунӣ берун шудан аз қаламрави он ё барои содир намудани дигар ҷиноят дар қаламрави он тарк намуда бошад ва бо ҳамин сабабҳо намехоҳад ба давлати мансубияти шаҳрвандии (маҳалли истиқомати пештараи) худ баргардад;
-шахс иҷборан ғайриқонунӣ Сарҳади давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо мақсади пешниҳод намудани дархост дар хусуси гуреза дониста шудан убур намуда бошад ва мутобиқи тартиби пешбининамудаи Қонуни мазкур дар бораи гуреза дониста шудан бо ариза муроҷиат накарда бошад;
-шахс аз додани маълумот дар бораи худ саркашӣ намояд, дар бораи худ ё ки дар бораи ҳолатҳои ба Ҷумҳурии Тоҷикистон омаданаш маълумоти бардурўғ пешниҳод намояд;
-шахс бо шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон дар қайди никоҳ бошад ва мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон имкон дорад барои истиқомати доимӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозат гирад;
-шахс барои истиқомати доимӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозатнома (иҷозатномаи зист) дошта бошад.
Моддаи 9. Оқибати рад гардидани бақайдгирии дархост дар хусуси гуреза донистан
1.Дар сурате, ки агар бақайдгирии дархости шахси паноҳҷўянда дар хусуси гуреза донистани ў бинобар мавҷуд будани ҳолатҳои пешбининамудаи Қонуни мазкур рад шуда бошад, мақомоти корҳои дохилӣ дар мўҳлати на дертар аз панҷ рўзи корӣ пас аз рўзи қабули қарор огоҳиномаро бо нишон додани сабабҳои рад ва тартиби шикоят намудани қарори қабулшуда, инчунин оид ба шарҳи вазъи ҳуқуқии ў ва аъзои оилааш дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ў месупорад ё ирсол менамояд. (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
2.Мақомоти корҳои дохилӣ, мақомоти амнияти миллиро дар хусуси қабули қарори ниҳоӣ дар бораи рад намудани бақайдгирии дархости шахс дар хусуси гуреза донистани ў дар Ҷумҳурии Тоҷикистон хабардор менамояд. Ҳамзамон ба мақомоти дахлдор дар бораи ба ин шахс додани раводиди хуруҷ ба мўҳлате, ки барои шикоят намудан аз болои қарор дар хусуси рад намудани бақайдгирии дархости ў дар хусуси гуреза донистан вақт медиҳад, дархост менамояд. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
3.Шахсе, ки ба мақомоти корҳои дохилӣ дар хусуси гуреза дониста шуданаш дархост намудааст ва дар бораи рад гардидани бақайдгирии дархост огоҳинома гирифтааст, вале ҳуқуқи шикоят аз болои ин қарорро мутобиқи Қонуни мазкур истифода набурдааст ва дар сурати надоштани дигар асосҳои қонунӣ барои истиқомат дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, ўҳдадор аст дар мўҳлати на дертар аз як моҳи пас аз рўзи гирифтани огоҳинома дар хусуси рад гардидани дархосташ, якҷоя бо аъзои оилаи худ Ҷумҳурии Тоҷикистонро тарк намояд. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
Моддаи 10. Ҳуқуқ ва ўҳдадориҳои шахсоне, ки дархост дар хусуси гуреза дониста шудани онҳо ба қайд гирифта шудааст
1.Шахси паноҳҷўянда, ки дархости ў дар хусуси гуреза донистан ба қайд гирифта шудааст, инчунин аъзои оилааш, ки ўро ҳамроҳӣ мекунанд, ҳуқуқҳои зерин доранд:
-гирифтани иттилоот оид ба тартиби гуреза донистани онҳо ва оид ба ҳуқуқу ўҳдадориҳои худ мувофиқи Қонуни мазкур;
-истиқомат дар давраи баррасии дархост дар маҳалҳои сукунати муваққатӣ бо роҳхати мақомоти корҳои дохилӣ ё сокиншавии мустақилона дар оилаи шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ё шаҳрванди хориҷӣ вашахси бешаҳрвандидар Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқомати доимӣ дошта; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-ёрии таъҷилии тиббӣ дар муассисаҳои давлатии тиббӣ;
-гирифтани маълумоти ибтидоӣ ва миёна;
-гирифтани ҷубронпулӣ бо тартиб ва андозае, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд;
-пешниҳоди ариза дар хусуси қатъи баррасии дархост.
2.Шахси паноҳҷўянда, ки дархости ў дар хусуси гуреза донистан ба қайд гирифта шудааст, инчунин аъзои оилааш, ки ўро ҳамроҳӣ мекунанд, ўҳдадоранд:
-талаботи Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистонро риоя намоянд; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
-дар мўҳлати на дертар аз 72 соат пас аз гирифтани роҳхат барои истиқомат ба маҳалли сукунати муваққатӣ равон шаванд ва пас аз расидан дар мўҳлати на дертар аз се рўзи корӣ дар мақомоти маҳаллии корҳои дохилӣ бо пешниҳоди ҳуҷчатҳои шахсӣ аз қайд гузаранд;
-тартиби муқарраргардидаи истиқоматро риоя намоянд ва талаботи муқарраргардидаи меъёрҳои санитарию гигиении истиқомат дар маҳалли сукунати муваққатиро иҷро кунанд;
-тибқи тартибе, ки мақомоти тандурустӣ муайян менамояд, фавран аз муоинаи ҳатмии тиббӣ гузаранд;
-ба мақомоти муҳоҷират маълумоти саҳеҳро барои қабули қарор дар асоси дархост пешниҳод намоянд;
-аз тағйироти маълумотҳои анкетавӣ ва маҳалли истиқомат ба мақомоти муҳоҷират хабар диҳанд.
Моддаи 11. Тартиби гуреза донистани шахсони паноҳҷўянда
1.Баррасии дархост дар хусуси гуреза донистани шахси паноҳҷўянда дар Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби мақомоти корҳои дохилӣ бо тартиби зерини муқарраршуда сурат мегирад: (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-муайян намудани натиҷаи маълумотҳои анкетавии шахси паноҳҷўянда дар асоси доир намудани сўҳбатҳои инфиродӣ;
-дурустии маълумоти бадастомада дар бораи шахси паноҳҷўянда ва аъзои оилааш, ки ўро ҳамроҳӣ мекунанд;
-сабабҳои ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид шудан;
-мазмуни ҳуҷчатҳои пешниҳодшуда;
-баёноти ба тариқи расмӣ таҳияшуда, агар онҳо мавҷуд бошанд;
-дигар ҳуҷчатҳо.
2.Дархости гуреза донистани шахс дар мўҳлати на дертар аз се моҳи пас аз ба қайд гирифта шудани он аз ҷониби мақомоти корҳои дохилӣ баррасӣ карда мешавад. Мўҳлати амали бақайдгирӣ низ ба ҳамин муддат дароз карда мешавад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
3.Мўҳлати баррасии дархост дар сурати мавҷуд будани мушкилот дар муайян намудани асоснокии хавфи таҳти таъқиб қарор гирифтани аризадиҳанда аз ҷониби мақомоти корҳои дохилӣ мумкин аст, дароз карда шавад, вале на бештар аз 3 моҳи пас аз ба қайд гирифта шудани дархост дар хусуси гуреза донистан. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
4.Расмиёти гуреза донистан метавонад дар ҳар марҳила боздошта шавад, агар дар ҷараёни баррасии дархост маълум гардад, ки шахс дидаю дониста дар бораи худ маълумоти бардурўғ пешниҳод намудааст ё кирдоре содир намудааст, ки амнияти давлати истиқоматро таҳти хатар мегузорад ё тартиботи ҷамъиятиро халалдор месозад.
5.Қарор дар бораи гуреза донистан ё дар хусуси рад намудани гуреза донистан аз ҷониби мақомоти корҳои дохилӣ дар асоси хулосаи Комиссияи мақомоти корҳои дохилӣ оид ба муайян намудани мақоми гуреза, ки бо назардошти расмиёти анчомдодаи баррасии дархост ва ҳуҷҷатҳои парвандаи шахсони паноҳҷўянда пешниҳод гардидааст, қабул карда мешавад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
6.Ба шахси паноҳҷўяндаи гуреза донисташуда, ки ба синни шонздаҳсолагӣ расидааст, мақомоти корҳои дохилӣ мутобиқи Дастурамали шаҳодатномаи гуреза, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ намудааст, шаҳодатномаи намунааш муқарраргардида медиҳад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
7.Ҳамчунин ба шахси гуреза донисташудаи ба синни шонздаҳсолагӣ расидае, ки бе ҳамроҳии намояндаи қонунӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид шудааст, бо назардошти фикру мулоҳизаҳои мақомоти васоят ва парасторӣ метавонад шаҳодатнома супурда шавад.
8.Шаҳодатнома дар баробари пешниҳодоти мақомоти корҳои дохилӣ барои гирифтани иҷозати зист ба мўҳлати гуреза донистани шахси гуреза донисташуда ва аъзои оилаи ў асос мебошад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
9.Шахси паноҳҷўянда ба мўҳлати то се сол гуреза дониста мешавад. Дар сурати дар давлати мансубияти шаҳрвандии (маҳалли истиқомати пештараи) ў боқӣ мондани ҳолатҳои мавҷуд будани хавфи дучори таъқиб гаштан, мўҳлати гуреза донистан ва мўҳлати бақайдгирӣ ба ин шахс аз ҷониби мақомоти корҳои дохилӣ ҳар дафъа ба мўҳлати 3 соли минбаъда дароз карда мешавад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
10.Дар сурате, ки агар гуреза донистани шахс рад гардида бошад, мақомоти корҳои дохилӣ дар мўҳлати се рўзи корӣ пас аз рўзи қабули қарор дар бораи рад гардидан ба ин шахс ва ба маҳалли истиқоматаш огоҳномаро бо нишон додани сабабҳои рад гардидан ва тартиби шикоят намудан аз қабули қарор, инчунин шарҳи вазъи ҳуқуқии ў ва аъзои оилааш месупорад ё ирсол менамояд.
11. Мақомоти корҳои дохилӣ мақомоти дахлдорро аз қабули қарори ниҳоӣ дар хусуси рад намудани гуреза донистани шахс хабардор сохта, онро аз қайд мебарорад ва ба вай ва ба аъзои оилааш барои додани раводиди хуруҷ аз Ҷумҳурии Тоҷикистон дархост мекунад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
12.Шахсе, ки тибқи талаботи Қонуни мазкур дар бораи рад гардидани гуреза донистан огоҳинома гирифтааст, дар сурати надоштани дигар асосҳои қонунӣ барои истиқомат дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, ўҳдадор аст дар мўҳлати на дертар аз як моҳ пас аз гирифтани огоҳинома дар хусуси рад гардидани дархосташ якҷоя бо аъзои оилаи худ Ҷумҳурии Тоҷикистонро тарк намояд.
Моддаи 12. Ҳуқуқ ва ўҳдадориҳои шахси гуреза донисташуда
1.Шахси гуреза донисташуда ва аъзои оилаи ў, ки ҳамроҳаш омадаанд, ҳуқуқҳои зеринро доранд:
-гирифтани иттилоот дар бораи ҳукуқ ва ўҳдадориҳои худ, инчунин иттилооти дигар мувофиқи Қонуни мазкур;
-истиқомат дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давраи гуреза будан дар маҳалҳои аҳолинишине, ки номгўи онҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, муайян кардааст;
-интихоби маҳалли аҳолинишин барои сокиншавии мустақилона, ки мақомоти корҳои дохилӣ тибқи шартномаҳои иҷораи истиқоматгоҳ дар асоси шаҳодатномаи гуреза пешниҳод мекунад; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-сокиншавии мустақилона дар оилаи шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ё шаҳрванди хориҷӣ ва шахси бешаҳрванд мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон;
-гирифтани роҳхат аз мақомоти дахлдори корҳои дохилӣ барои сокиншавии муваққатӣ мутобиқи Низомномаи истиқомати гурезаҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ намудааст, агар сокиншавии мустақилона ғайриимкон бошад; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-иштирок дар барномаҳои ҳамгироие, ки мақомоти корҳои дохилӣ таҳия менамояд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-ёрии тиббӣ, таъминшавӣ бо кор, кор дар асоси кироя ё фаъолияти соҳибкорӣ, мутобиқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, агар тартиби дигар муқаррар нашуда бошад;
-гирифтани тањсилоти ибтидоӣ ва миёна; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
-кўмаки мақомоти корҳои дохилӣ дар дарёфти маълумот дар бораи хешовандоне, ки дар давлати мансубияти шаҳрвандии (маҳалли истиқомати пештараи) шахси гуреза истиқомат мекунанд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-муроҷиат ба мақомоти корҳои дохилӣ бо мақсади ёрӣ расондан ба ў ва аъзои оилааш дар барасмиятдарории ҳуҷҷатҳои рафтуомад барои рафтан аз Ҷумҳурии Тоҷикистон ва омадан ба Ҷумҳурии Тоҷикистон; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-аз мақомоти корҳои дохилии маҳалли истиқомат мувофиқи тартиби муқарраргардида гирифтани иҷозати зист ва дигар ҳуҷҷатҳои дахлдор;
-бо ариза муроҷиат намудан дар хусуси додани иҷозат барои истиқомати доимӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо асосҳое, ки ба мақоми гуреза вобастагӣ надоранд ё мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон соҳиб шудан ба мақоми шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон;
-ихтиёран баргаштан ба давлати мансубияти шаҳрвандии (маҳалли истиқомати пештараи) худ;
-рафтан ба давлати дигар барои истиқомат;
-гирифтани ёрдампулӣ ва дигар навъи кўмак тибқи тартибе, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд;
-истифода аз дигар ҳуқуқҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон барои шаҳрвандони хориҷӣ ва шахсони бешаҳрванди ба таври доимӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон истиқоматкунанда пешбинӣ намудааст.
2.Шахси гуреза донисташуда ва аъзои оилаи ў, ки ўро ҳамроҳӣ мекунанд, ўҳдадоранд:
-талаботи Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни мазкур ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистонро риоя намоянд; (ҚҶТ аз 28.12.12с.№ 919)
-ҳангоми сокиншавии мустақилона дар мўҳлати на дертар аз се рўзи корӣ пас аз гирифтани шаҳодатнома дар мақомоти корҳои дохилии маҳалли истиқомат аз қайд гузаранд;
-пас аз гирифтани роҳхат барои сукунати муваққатӣ аз мақомоти корҳои дохилӣ дар мўҳлати на дертар аз се рўз ба маҳалли аҳолинишини нишондодашуда омада, баъди расидан дар мўҳлати на дертар аз се рўзи корӣ дар мақомоти маҳаллии корҳои дохилӣ аз кайд гузаранд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-дар мўҳлати на дертар аз як ҳафтаи корӣ ба мақомоти корҳои дохилӣ дар хусуси тағйири ному насаб, ҳайати оила, вазъияти оилавӣ, дар бораи соҳиб шудан ба шаҳрвандии дигар давлат ва дар бораи гирифтани иҷозат барои истиқомати доимӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон маълумот пешниҳод кунанд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-аз мақсади тағйир додани ҷойи истиқомат дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ё кўчида рафтан берун аз Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоти корҳои дохилиро хабардор намоянд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
– дар сурати иваз намудани ҷойи истиқомат аз қайди мақомоти корҳои дохилӣ бароянд ва дар давоми се рўзи корӣ пас аз расидан ба маҳалли нави истиқомат дар мақомоти корҳои дохилии он маҳал аз қайд гузаранд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-дар мўҳлатҳое, ки мақомоти корҳои дохилӣ муқаррар менамояд, ҳар сол аз нав аз қайд гузаранд; (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
-дигар ўҳдадориҳоеро, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон барои шаҳрванди хориҷӣ ва шахси бешаҳрванди дар Ҷумҳурии Тоҷикистон доимӣ истиқоматкунанда пешбинӣ намудаанд, иҷро кунанд.
Моддаи 13. Аз даст додани мақоми гуреза ва маҳрум намудан аз мақоми гуреза
1.Шахс дар ҳолатҳои зерин мақоми гурезаро аз даст медиҳад, агар :
-барои истиқомати доимӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозат гирифта бошад;
-шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон ё дигар давлатро соҳиб шуда бошад;
-барои истиқомати доимӣ аз Ҷумҳурии Тоҷикистон рафта бошад;
-аз ҳимояи давлати мансубияти шаҳрвандии худ бо сабабҳое, ки ў гуреза дониста шуда буд, даст кашида натавонад, агар ин сабабҳо дигар вуҷуд надошта бошанд.
2.Шахс дар ҳолатҳои зерин аз мақоми гуреза маҳрум карда мешавад, агар :
-дидаю дониста маълумоти бардурўғ ё ҳуҷҷатҳои қалбакие пешниҳод намуда бошад, ки барои гуреза донистани ў асос шуда бошанд;
-ба амнияти миллӣ, асосҳои сохти конститутсионӣ, тартиботи ҷамъиятӣ, саломатӣ ва ахлоқии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳдид намояд.
3.Қарор дар бораи мақоми гурезаро аз даст додан ё дар бораи аз мақоми гуреза маҳрум намуданро мақомоти корҳои дохилӣ бо пешниҳоди мақомоти идораи давлатие, ки дар Қонуни мазкур муайян гардида аст, қабул менамояд. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
4.Огоҳинома дар бораи аз даст додани мақоми гуреза ё дар бораи аз мақоми гуреза маҳрум намуданро бо нишон додани сабабҳои қабули қарор дар ин бора ва тартиби шикоят нисбати қарор аз ҷониби мақомоти корҳои дохилӣ дар мўҳлати на дертар аз 3 рўзи корӣ пас аз қабули қарор ба ин шахс супурда ё ирсол карда мешавад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
5.Мақомоти корҳои дохилӣ мақомоти дахлдорро аз қарори қабулгардида дар бораи аз даст додани мақоми гуреза ё дар бораи аз мақоми гуреза маҳрум намудани шахс хабардор намуда, онро аз қайд мебарорад, ҳамзамон дар хусуси ба расмият даровардани раводиди хуруҷи ў ва аъзои оилааш аз Ҷумҳурии Тоҷикистон дархост менамояд. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
6.Дар сурати аз даст додани мақоми гуреза ё маҳрум гардидан аз ин мақом, шаҳодатнома ба мақомоти корҳои дохилӣ супурда шуда, он беэътибор дониста мешавад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
7.Шахсе, ки бинобар ҳолатҳои пешбининамудаи қисми якум ва дуюми ҳамин модда мақоми гурезаро аз даст додааст ё аз мақоми гуреза маҳрум гардидааст ва ҳуқуқи пешниҳод намудани даъворо нисбати ин қарор мутобиқи Қонуни мазкур истифода намекунад, инчунин барои сукунат дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дигар асосҳои қонунӣ надорад, ўҳдадор аст дар мўҳлати на дертар аз як моҳ пас аз гирифтани огоҳинома дар хусуси мақоми гурезаро аз даст додан ё дар бораи аз мақоми гуреза маҳрум намудан якҷоя бо аъзои оилаи худ Ҷумҳурии Тоҷикистонро тарк намояд.
8.Шахсе, ки бинобар ҳолатҳои пешбининамудаи қисми якум ва дуюми ҳамин модда мақоми гурезаро аз даст додааст ё аз мақоми гуреза маҳрум гаштааст ва аъзои оилаи ў баъд аз қарори ниҳоӣ ҳуқуқи истифодаи истиқоматгоҳеро, ки мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ барои истиқомати муваққатӣ пешниҳод намудаанд, аз даст медиҳад. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
Моддаи 14. Кафолатҳои ҳуқуқии шахсони паноҳҷўянда ва гуреза донисташуда
1.Шахсони паноҳҷўянда, ки дар хусуси гуреза донистан дархост пешниҳод намудаанд, гуреза дониста шудаанд, мақоми гурезаро аз даст додаанд ё аз мақоми гуреза маҳрум карда шудаанд, хилофи иродаи онҳо ба қаламрави давлате, ки дар он ба ҳаёт ё озодии онҳо бинобар нишонаҳои нажодӣ, эътиқоди динӣ, шаҳрвандӣ, мансубият ба гурўҳи муайяни иҷтимоӣ ё ақидаҳои сиёсӣ хатари таъқиб таҳдид мекунад, баргардонида намешаванд.
2.Муқаррароти дар банди якуми ҳамин модда нишондодашуда ба гурезаҳое, ки бо асосҳои муайян сабаби хавфи бехатарии давлате, ки дар ҳудуди он мебошанд, шуда метавонанд ё маҳкумшудагоне, ки мувофиқи ҳукм ба гурўҳи содиркунандагони ҷинояти махсусан вазнин дохил шуда, барои давлат хатари умумӣ доранд, татбиқ карда намешавад.
3.Маълумот дар бораи шахсоне, ки дар хусуси гуреза донистан дархост пешниҳод намудаанд, ё ин ки гуреза дониста шудаанд, ба мақомоти ҳокимият ва ташкилотҳои ҷамъиятии давлати мансубияти шаҳрвандии (маҳалли истиқомати пештараи) онҳо бе розигии хаттии ин шахсон пешниҳод карда намешавад.
4.Нисбати қарор ва амалҳои (беамалии) мақомоти идораи давлатӣ ва шахсони мансабдор вобаста ба иҷрои Қонуни мазкур ба мақомоти болоӣ ё суд шикоят пешниҳод намудан мумкин аст.
5.Мўҳлати пешниҳоди шикоят аз рўзи гирифтани огоҳинома дар бораи рад гардидани бақайдгирии дархост дар хусуси гуреза донистан, дар хусуси аз даст додани мақоми гуреза, дар бораи маҳрум гардидан аз мақоми гуреза ба мақомоти болоӣ ё ба суд набояд аз як моҳ зиёд бошад. Шикоят ба мақомоти болоӣ шикояти судиро истисно намегардонад. Дар сурати шикоят ба мақомоти болоӣ баъди гузаштани мўҳлати на дертар аз як моҳ агар шахс ҷавоб нагирифта бошад ё ҷавоби рад гирифта бошад, ҳуқуқ дорад ба суд муроҷиат намояд.
6.То қабули қарор тибқи шикоят шахси шикоят пешниҳоднамуда ва аъзои оилаи ў дорои ҳуқуқҳо ва ўҳдадориҳои пешбининамудаи Қонуни мазкур мебошанд. Зимнан шаҳодатномаи муваққатии бақайдгирии дархост дар хусуси гуреза донистан ё шаҳодатномаи гуреза ба мўҳлати қабули қарор аз ҷониби мақомоти болоӣ ё суд дароз карда мешавад. Ҳамзамон мўҳлати бақайдгирии шахс ва иҷозати зист дар мақомоти корҳои дохилӣ дароз карда мешавад.
7.Шахсе, ки дар бораи рад гардидани бақайдгирии дархост дар хусуси гуреза донистан, дар бораи рад гардидани гуреза донистан, дар бораи аз даст додани мақоми гуреза ё дар бораи маҳрум гардидан аз мақоми гуреза мувофиқи Қонуни мазкур огоҳинома гирифтааст ва ҳуқуқи пешниҳод намудани шикоятро нисбати ин қарор мутобиқи ҳамин модда истифода намудааст, ўҳдадор аст Ҷумҳурии Тоҷикистонро якҷоя бо аъзои оилаи худ дар мўҳлати на дертар аз як моҳ пас аз гирифтани огоҳинома дар бораи рад гардидани шикоят, дар сурати набудани дигар асосҳои қонунӣ барои истиқомат дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, тарк намояд.
Моддаи 15. Сокин намудани шахсони паноҳҷўянда ва гуреза донисташуда
1.Шахсони паноҳҷўянда, ки дар хусуси гуреза донистан дархост пешниҳод намудаанд ва барои мустақилона сокин шудан имконият надоранд, аз ҷониби мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ дар маҳалли ҷойгиршавии мақомоти дахлдори корҳои дохилӣ, ки дархостро ба қайд гирифтааст, сокин карда мешаванд. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
2.Барои сокиншавии шахсоне, ки дар хусуси гуреза донистан дархост намудаанд, метавонанд ҷойҳои сукунати муваққатии (марказҳои) гурезаҳо таъсис дода шаванд. Ин ҷойҳо бо пешниҳоди мақомоти корҳои дохилӣ ва бо мувофиқаи вазорату идораҳои дахлдор дар асоси қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис дода мешаванд. (Қ ҶТ аз 12.01.2010с, №590).
3.Шахсоне, ки гуреза дониста шудаанд ва имконияти мустақилона сокин шудан надоранд, мутобиқи квотаҳои қабули гурезаҳо барои ҳар як вилоят ва ноҳияи ҷумҳурӣ, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳар сол муқаррар менамояд, тақсим карда мешаванд.
4.Истиқоматгоҳ барои сукунати муваққатии шахсоне, ки гуреза дониста шудаанд, аз ҷониби раисони вилоятҳо ва ноҳияҳо тибқи квотаҳои муқарраргардида дар асоси шартномаи иҷора, ки бо ин гуна шахсон баста мешаванд, барои мўҳлати гуреза будани онҳо пешниҳод карда мешавад.
5.Қарор дар бораи ба шахси гуреза донисташуда додани истиқоматгоҳ барои сукунати муваққатӣ аз ҷониби мақомоти маҳаллии муҳоҷират мувофиқи тартибе, ки тибқи Низомномаи истиқомати гурезаҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар гардидааст, қабул карда мешавад.
6.Дар сурати ба таври оммавӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон ворид шудани шахсони паноҳҷўянда, ки дар хусуси гуреза дониста шудан бинобар ҳолатҳои пешбининамудаи ҳамин Қонун дархост пешниҳод кардаанд, сокин намудани ин шахсон ва шароити нигоҳдории онҳоро Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.
Моддаи 16. Маблағгузори вобаста ба татбиқи Қонуни мазкур
Маблағгузорӣ оид ба қабул, расонидани кўмак ба шахсони паноҳҷўянда, гуреза ва аъзои оилаи онҳо ва инчунин хароҷоти вобаста ба хориҷ кардани онҳо аз Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар мавриди рад гардидани дархости гуреза донистани онҳо, аз даст додани мақоми гуреза, маҳрум гардидан аз мақоми гуреза ва аъзои оилаи онҳо тибқи тартиб ва андозаҳое, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд, инчунин аз ҳисоби маблағҳое, ки аз созмонҳои байналмилалӣ ва дигар давлатҳо дар асоси шартномаҳои (созишномаҳои) бо Ҷумҳурии Тоҷикистон басташаванда ворид мегарданд ва хайрияҳои шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ анҷом дода мешавад.
Моддаи 17. Ҳамкории байналмилалӣ оид ба масъалаҳои гурезаҳо
Ҷумҳурии Тоҷикистон бо дигар давлатҳо, Раёсати Комиссари Олии Созмони Милали Муттаҳид оид ба гурезаҳо ва дигар созмонҳои байналмилалӣ бо мақсади ҳалли масъалаҳои гурезаҳо ҳамкорӣ менамояд.
Моддаи 18. Ҷавобгарӣ барои вайрон намудани Қонуни мазкур
Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқие, ки барои вайрон намудани Қонуни мазкур гунаҳгоранд, мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Моддаи 19. Дар бораи беэътибор донистани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи гурезаҳо»
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 20 июли соли 1994 «Дар бораи гурезаҳо» (Ахбори Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с.1994, №15-16, мод.243; Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 1997, № 9, мод. 117 ; с. 2001, № 4, мод. 182) аз эътибор соқит дониста шавад.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Э.Раҳмонов
ш. Душанбе, 10 майи соли 2002,
№ 50
ҚАРОРИ
МАҶЛИСИ НАМОЯНДАГОНИ
МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оиди қабул намудани Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон
«Дар бораи гурезаҳо» ва мавриди амал қарор додани он
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2002, №4, қисми 1, мод. 308)
Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад:
1. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи гурезаҳо» қабул карда шавад.
2. Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.
3. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон:
– ба Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ба Қонуни мазкур мутобиқ гардонидани қонунгузории ҷорӣ таклифҳо пешниҳод намояд ва қарорҳои худро бо Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи гурезаҳо» мутобиқ гардонад.
Раиси Маҷлиси намояндагони
Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон С. ХАЙРУЛЛОЕВ
ш. Душанбе, 13 феврали соли 2002,
№533
ҚАРОРИ
МАҶЛИСИ МИЛЛИИ
МАҶЛИСИ ОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оиди Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи гурезаҳо
(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2002, №4, қ- 1, мод. 307)
Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистонро «Дар бораи гурезаҳо» баррасӣ намуда, қарор мекунад:
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи гурезаҳо» ҷонибдорӣ карда шавад.
Раиси Маҷлиси миллии
Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон М. УБАЙДУЛЛОЕВ
ш. Душанбе, 23 апрели соли 2002,
№262[:]