Пиряхҳо сарчашмаи асосии оби тозаанд, ки на танҳо барои Тоҷикистон, балки барои тамоми минтақаи Осиёи Марказӣ аҳамияти ҳаётӣ доранд. Онҳо обро дар худ нигоҳ медоранд ва дар тӯли сол тадриҷан онро ба дарёҳо ва заминҳои кишоварзӣ мефиристанд.
Имрӯз Тоҷикистон яке аз кишварҳои кӯҳистонии дунё ба ҳисоб меравад, ки зиёда аз 93 дарсади қаламравашро кӯҳҳо фаро гирифтаанд. Дар ҳамин замина, пиряхҳо — яке аз ганҷҳои нодири табиии кишвар мебошанд. То имрӯз дар Тоҷикистон зиёда аз 13 ҳазор пирях ба қайд гирифта шудааст, ки масоҳати умумии онҳо қариб 8500 км² – ро ташкил медиҳад.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пайваста дар суханрониҳояшон ба зарурати ҳифзи муҳити зист, аз ҷумла пиряхҳо таъкид мекунанд: “Тоҷикистон бо вуҷуди кӯчак будани масоҳаташ дар ҷаҳон ҳамчун кишвари сарчашмаи об ва дорои бузургтарин пиряхҳо шинохта шудааст. Моро зарур аст, ки ин неъмати табиатро ҳифз кунем ва барои наслҳои оянда нигоҳ дорем”.
Бо ташаббуси Президенти кишвар, дар шаҳри Душанбе Маркази байналмилалии омӯзиши пиряхҳо таъсис ёфт, ки яке аз иқдомҳои муҳими сатҳи ҷаҳонӣ дар соҳаи обу пиряхшиносӣ ба ҳисоб меравад.
Мутаассифона, пиряхҳои Тоҷикистон сол то сол дар натиҷаи гармшавии иқлим об шуда истодаанд. Танҳо дар чанд даҳсолаи охир беш аз 1000 пирях пурра нобуд шудааст. Ин раванд метавонад ба камшавии захираҳои обӣ, коҳиши ҳосилнокии заминҳои кишоварзӣ ва буҳрони экологӣ оварда расонад.
Ҳифзи пиряхҳо на танҳо кори давлат, балки вазифаи ҳар як шахси худогоҳ аст. Мо бояд омӯзем, ки чӣ гуна обро сарфа кунем, аз ифлосшавии муҳити зист ҷилавгирӣ намоем ва фарҳанги муносибати оқилона бо табиатро дар ҷомеа густариш диҳем.
Пиряхҳо яке аз сарвати бузурги табиии мо мебошанд, ки ҳаёт ва фардои миллат аз онҳо вобастагӣ дорад. Агар мо имрӯз дар бораи онҳо ғамхорӣ накунем, фардо бо мушкилоти ҷиддӣ рӯ ба рӯ мешавем. Ҳифзи пиряхҳо — ин ҳифзи ҳаёт, об, амнияти экологӣ ва иқтисодии миллат аст.
Додихудоева Дилафрӯз, Мутахассиси пешбари бахши молия ва хоҷагидорӣ Раёсати Хадамоти муҳоҷират дар шаҳри Душанбе