Дар ибтидои қарни бисту як ҷомеаи ҷаҳонӣ ба мушкилоти аз рӯи қиёс ва оқибатҳояш бемислу монанд – паҳншавии босуръати шаклҳои гуногуни зӯроварии сиёсӣ, динӣ ва иҷтимоӣ дучор гардид, ки дар байни онҳо терроризму экстремизм дар амал ба ҳама соҳаҳои фаъолияти ҳаётӣ чун хатари ҷиддӣ таҳдид мекунанд.
Тоҷикистон, ки ҷанги таҳмилии шаҳрвандиро аз сар гузаронидааст, бо зуҳуроти зишти ин падидаи ғайриинсонӣ аз наздик ошно мебошад.
Бояд гуфт, ки сарфи назар аз тадбирҳои солҳои охир андешидашуда, таҳлили амалҳои нави террористӣ, на фақат аз байн нарафтааст, балки афзоиш ёфтааст. Дар гӯшаҳои гуногуни ҷаҳон фаъолшавии созмонҳои террористӣ ва ниҳодҳои маблағгузори онҳо ба мушоҳида мерасад. Ба амал омадани чунин вазъият сабабҳои худро дорад, ки дар зери таъсири омилҳои мушаххас пайдо мешаванд. Дар ин раванд, терроризм, экстремизми динию сиёсӣ ва ғайра ҳамчун воситаи дар амал татбиқ намудани стратегияҳои абарқудратҳо ва ҳимояи манфиатҳои геопалитикии онҳо истифода мегарданд.
Коршиносон бар он ақидаанд, ки пайравони ифротгароён бо мақсади пайдо намудани ҷонибдорону ҳаммаслакон кӯшиш менамоянд, ки дар миёни оммаи мардум нисбат ба сохтори мавҷудаи ҷамъиятӣ норозигию нобоварӣ ба вуҷуд оваранд. Барои амалӣ намудани ин мақсад онҳо роҳу усулҳои таъсиррасонии психологию иттилоотиро ба кор мебаранд.
Дар чунин шароит ба ҳиссиёт ва эҳсосоти мардум бовар ва эътиқоди онҳо таъсиррасонӣ намуда, дар афкори ҷамъиятӣ рӯҳияи бадбиниро ба вуҷуд меоваранд. Ин ҳолат, махсусан ба қишри фаъоли ҷомеа –ҷавонон бештар таъсир манфӣ мерасонад.
Бояд гуфт, ки омилҳои асосие, ки боиси рушди экстремизм дар ҷомеа мегардад, зиёданд. Аз ҷумла, дар Осиёи Миёна як қатор созмонҳову гурӯҳҳои террористӣ ба вуҷуд омадаанд, ки онҳо метавонанд, ба амнияти миллии мо ҳам хатари азимеро ба бор оранд. Махсусан дар ин минтақа ва кишварҳои ҳаммарзи мо рӯз аз рӯз фаъол гардидани ҳаракатҳои террористию экстремистӣ метавонад, ҷанбаи ифротгароии диниро дар Тоҷикистон сатҳи пасти маърифати сиёсӣ, иттилоот, дарк накардани арзишҳои динӣ, аз рафти замона қафо мондани ҷавонон роҷеъ ба донишу фарҳанг, камсаводӣ ва ахлоқу одоби инсонӣ ва амсоли инҳо.
Таҷрибаи сиёсии ҷаҳони муосир собит сохт, ки дар ин раванд танҳо давлатҳое амнияти худ ва осоиштагии мардумро ҳифз менамоянд, ки сиёсати ваҳдатофар ва ватандӯстонаро бо дастгирии миллати худ мустаҳкам намоянд. Барои пешгирӣ намудани ин зуҳуроти номатлуб бояд як қатор корҳои фаҳмондадиҳӣ, пеш аз ҳама, ташаккули фарҳанги сиёсию ҳуқуқӣ, тарғиби худшиносӣ ва ватандӯстӣ, маърифати динӣ, баланд бардоштани сатҳи иҷтимоии шаҳрвандон ба роҳ монда шаванд.
Шарипов Тоҳир,
Сармутахассиси шуъбаи муҳоҷирати меҳнатӣ Раёсати Хадамоти муҳоҷират дар шаҳри Душанбе